Lees hier de Beknopte Chronologie van de Vernieuwing van Slotermeer, bezien vanuit het standpunt van bewonersinvloed. Nu bijgewerkt tot en met 22 juli 2011.
Ga naar het jaar:
2011 –
2010 –
2009 –
2008 –
2007
Ook pikant: de opmerking van wethouder Carolien Gehrels in Buitenhof van vandaag dat de stad Amsterdam heel veel geld verdiende bij de stedelijke vernieuwingen in de jaren '80...
Als een golf stroomt 'stedelijke vernieuwing' al tientallen jaren vanuit de centra van grote steden naar buiten. Onderzoeker Josse de Voogd herkent daarin ook hoe politieke voorkeuren mee 'golven'. Hij signaleert rancune en behoudzucht in de 'bedreigde wijken' – de wijken met relatief veel aanhang voor de SP en de PVV.
Het artikel van Josse de Voogd maakt deel uit van een grotere publicatie bij Bureau De Helling, het wetenschappelijk bureau van GroenLinks. "GroenLinks is sterk in buurten met veel bakfietsen en ja-neestickers op de brievenbussen", schrijft De Voogd op zijn eigen website. GroenLinks is ook groot voorstander van hoogbouw in de stad. De Westerpost citeerde in de editie van 27 januari 2010 GroenLinks-wethouder Van Poelgeest als volgt: "Stedelijke vernieuwing en verdichting krijgen absolute voorrang in het beleid". Elders op deze pagina meer over het proces van verwaarlozing en 'stedelijke vernieuwing'.
Lees De Voogds betoog op de site over sociale vraagstukken. Zijn artikel verscheen vrijwel ongewijzigd ook in dagblad Trouw van 25 juli (pag. 15).
De patstelling is doorbroken, de financiering tot 2020 geregeld, dus de vernieuwing kan doorgaan. Er kan nu snel worden doorgepakt. Aldus een presentatie vanavond in een van de deelraadscommissies. Portefeuillehouder De Wilt wil vooruit, vooruit. Hij lijkt bepaald geen voorstander van de denktrant van Hans Achterhuis in een interview in Trouw (Verdieping, 13 juni 2012, pag. 2); Achterhuis pleit er voor je rekenschap te geven van wat in het verleden succes- en faalfactoren zijn gebleken.
Op 'n enkele plaats zijn bewoners verbluft door de snelheid van de nieuwe vernieuwing. Ondertussen lezen we allerlei alarmerende berichten over 'het verdienmodel' van de woningbouwcorporaties. De avonturen met derivaten (Vestia met name!) lijken echter belangrijker factor in de dreiging die boven de woningbouwcorporaties hangt.
Niet iedereen deelt het plotselinge optimisme. Een bewoonster beschreef haar gevoel dat het weer erg óver bewoners heen gaat... Lees hier verder over de schrik voor de nieuwe stedelijke vernieuwing...
naar het begin van de pagina terug
"Financiële strop Nieuw-West" stond er vandaag met heel vette chocoladeletters in Het Parool (p. 3). Het geld is vrijwel op, zowel voor de stedelijke vernieuwing als voor allerlei projecten voor en van burgers. Dat hoorden bewoners al in de voorlichtingsbijeenkomsten waarvan de achtste en laatste op 5 juli in het NOVA was, en tijdens een presentatie van Eigenwijks, op woensdag 13 juli. Een enkele woningbouwcorporatie is vastbesloten, toch door te gaan met grote ingrepen. Nog niet erg duidelijk is, wat dat allemaal betekent voor het hier en daar zwaar verwaarloosde onderhoud aan woningen en sommige stukjes openbare ruimte – dus voor leefbaarheid.
En nu het geld op is, mogen burgers eindelijk het roer in handen nemen, met name in Het Huis van de Wijk. Het ziet er naar uit dat op drie plaatsen flinke ruimten beschikbaar gesteld worden en op circa zes plaatsen kleine ruimten. Het heeft er veel van weg dat de Nederlandse overheden gespiekt hebben bij de zogenaamde Development Trusts in Engeland. Op zichzelf wellicht een heel goed idee. Maar wie doet daar het werk...? Eh, welk werk? Binnenkort meer.
naar het begin van de pagina terug
Een hoogst opmerkelijke brief onder de kop Het laatste woord in Het Parool van vandaag, van drie belangrijke functionarissen in de Amsterdamse bouw- en monumentenwereld, mede "namens negen verontruste architecten, stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten". Zij melden "dat we het ons niet meer kunnen veroorloven fouten te maken; er is behoefte aan voorbeeldige plan- en procesvorming. (...) Daarbij kunnen en moeten bestaande kwaliteiten tegelijkertijd gekoesterd worden en aangepast worden aan de eisen van vandaag. Dat is een actuele taak voor alle architecten, landschaparchitecten, stedenbouwkundigen en volkshuisvesters."
"Voorbeeldig"...: zouden bewoners dan misschien toch een serieuze plaats en reële invloed gaan krijgen in de allereerste fasen van wat voor plan- of procesvorming dan ook...? Dat is zo onderhand een elementaire wens van de meeste bewonersorganisaties van Nieuw-West. Zie hierover ook de website van het Bewonersplatform Geuzenveld-Slotermeer (knopje links in het venster).
Verder wees de Woonbond vandaag op een ook al opmerkeljjke discussie waarbij vooral Vesteda aan een aantal heilige huisjes van de zogenaamde woningmarkt schudt...
De meeste plannen voor grootschalige sloop/nieuwbouw zijn voorlopig van de baan; niet alle! Deze week verschenen twee opmerkelijke berichten over wat de grootste metamorfose van West-Europa moest worden.
Lees meer over protest en spijt vanwege massale sloop/nieuwbouw.
Zaterdag 13 november is de 'Ich bin ein Crooswijker' oorkonde uitgereikt aan professor André Thomsen, vanwege zijn inzet voor het behoud van Nieuw Crooswijk. Thomsen is lid van de commissie van deskundigen die de bewoners ondersteunt bij hun inzet voor en het behoud van de huidige kwaliteiten in de wijk.
Volgens Thomsen wordt er niet alleen regionaal, maar zelfs landelijk naar Nieuw Crooswijk gekeken als een voorbeeld van een verkeerde aanpak. Hierin ondersteunt hij ook de visie van de bewoners, gebundeld in de Federatie Bewonerscomités Nieuw Crooswijk (FBNC), om voor de resterende 1.000 woningen en de huidige structuur van de wijk een andere aanpak te kiezen.
Het Masterplan Nieuw Crooswijk beoogt de sloop van 1.800 van de 2.100 woningen, ondanks dat de meeste van deze huurwoningen in goede tot zeer goede staat verkeren. Intussen zijn 800 woningen in het 'Wandeloordgebied' gesloopt. Ze moeten plaatsmaken voor grotendeels middeldure en dure koopwoningen, die de huidige bewoners voor het overgrote deel niet kunnen betalen. Families die soms al generaties lang in Nieuw Crooswijk wonen, zijn hierdoor straks gedwongen hun vertrouwde wijk te verlaten. Hierdoor wordt mede de sterke sociale samenhang van de wijk gesloopt. De FBNC pleit dan ook voor 'Slopen waar nodig' en 'Renoveren waar mogelijk' en wil de huidige kwaliteiten van Nieuw Crooswijk behouden. Daarbij pleit de FBNC voor stopzetting van de plannen voor de rest van de wijk gezien het dramatisch verloop.
Aldus een bericht op de site van de Nederlandse Woonbond van vandaag.
Twee uur vertraging liep de deelraadsvergadering in Nieuw-West op waarna de voorzitter besloot het gezelschap te splitsen en insprekers in twee aparte zalen tegen elf uur 's avonds hun zegje konden doen. Twee insprekers bepleitten namens vier bewonersorganisaties dat het stadsdeelbestuur bij grote en kleine stedelijke vernieuwingen de Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur naleeft.
In de raadzaal stuitte het comité PleinAllebéJa op een onverzettelijke houding van portefeuille-houder De Wilt. Het betoog namens drie andere bewonersorganisaties werd al na enkele zinnen bruusk onderbroken door enkele raadsleden die meenden precies het zelfde te horen als veertien dagen daarvoor. De spreker was duidelijk van zijn stuk gebracht. De essentie van zijn betoog van vanavond was:
een duidelijk antwoord op een vóór de zomervakantie door de PvdA-fractievoorzitter nadrukkelijk gevraagde omschrijving van de term 'schrijnende gevallen'. Gewezen werd onder meer op de reportage waarin AT5 op 11 oktober op haar website in ging op het maanden lang achterhouden van essentiële bouwkundige informatie over de Couperusbuurt.
De situaties op en rond het August Allebéplein en in de Couperusbuurt zijn volgens direct betrokkenen de duidelijkste voorbeelden van inbreuken op de Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur. Het Parool bracht op 13 oktober een fors artikel over het conflict tussen Couperusbuurt en woningbouwcorporatie Stadgenoot. In dat artikel blijkt hoe Stadgenoot-medewerker Michel Slaager het conflict probeert te bagatelliseren en de zwarte piet naar de bewonerscommissie door te schuiven.
een verzoek om bij voorgenomen ingrepen in de directe woon-/leefsituatie 'coproductie' toe te passen zoals dat gedefinieerd is door het Instituut voor Publiek en Politiek. Het stadsdeelbestuur eist wel van woningbouwcorporaties om coproductie toe te passen bij de stedelijke vernieuwing, maar heeft zich hier bij het zogenaamde participatietraject in Slotermeer zelf niet aan gehouden. Dat willen de bewonersorganisaties anders.
De deelraadsleden reageerden met een nadrukkelijk stilzwijgen. De enige die enkele verstandige reacties gaf, was portefeuillehouder Mauer.
Lees hier de inspreektekst met het antwoord op de vraag van de PvdA.
Op 26 februari 2010 waarschuwde Vincent van Rossem in zijn oratie over Slotermeer: "Hier zijn de stedenbouwkundige idealen van de Moderne Beweging voor het eerst in Amsterdam tot volle ontplooiing gekomen. Toch zijn de huisvesters vastberaden om ook dit harmonische geheel te transformeren tot een typologische en architectonische chaos." In beeld en woord toonde hij indringend hoe de massale sloop/nieuwbouw ("stedenschennis, onherstelbare verbeteringen") in Amsterdam op veel plaatsen tot een dramatische verschraling van de stad heeft geleid. In de wandelgangen werd achteraf geopperd dat Van Rossem geen oplossingen biedt. De afscheidsrede van André Thomsen biedt die wel: onder andere door goed onderhoud en beheer.
Hoofdthema van de oratie van Van Rossem is de aantasting van de stad door grootschalige sloop-/nieuwbouw vrijwel vanaf de komst van de Woningwet, begin twintigste eeuw, in diverse wijken van Amsterdam. De volledige oratie van Van Rossem stond direct op de website van Het Parool, onder het tabblad Amsterdam (tekst plus Powerpoint presentatie, circa 25 MB).
De redactie van NUL20 bericht dat de gemeente Amsterdam overweegt om de bouw van sociale huurwoningen in nieuwbouwgebieden te halveren. Verlaging van het percentage sociale huur van 30 naar 15 procent zou 120 miljoen euro opleveren. Het is volgens Property een van de scenario's die het Ontwikkelingsbedrijf heeft laten doorrekenen om de financiële positie van het Ontwikkelingsbedrijf te verbeteren. NUL20 verwijst voor deze informatie naar Property.nl.
Bron: www.nul20.nl. URL bezocht 20 februari 2010, 00.30 uur.
"Allemaal veel te klein! Die moeten nodig gesloopt worden!" Zo klonk het in 2009 vaak in Geuzenveld-Slotermeer uit de monden van bestuurders en corporaties. Tal van bewoners waren het daar hartgrondig mee oneens.
Kijk zelf:
Klik op de foto voor grotere en meer beelden
Vandaag publiceerde de Woonbond in het nieuwsoverzicht op haar site de belangrijkste punten uit het lijsttrekkersdebat van 4 februari, in de Eggertzaal naast de Nieuwe Kerk. Jongerenhuisvesting in kleine woningen was het onderwerp van pittige discussies.
naar het begin van de pagina terug
Wouter van Gent onderzocht hoe buurtvernieuwing bijdraagt aan de oplossing van allerlei sociale problemen zoals criminaliteit, werkloosheid en integratieproblemen. En wat de voor- en nadelen van koopwoningen zijn. In het Parool een artikel over hoe buurtvernieuwing meer stuk maakt dan je lief is. En opnieuw de parabel over leefbaarheid, oftewel over afwassen: als je de vuile vaat maar lang genoeg laat opstapelen en dan ineens alles afwast, ziet je aanrecht er 'ineens' heel schoon uit. Ja, ja.
Lees de polemiek over wie er nu werkelijk vooruit komt door massale sloop/nieuwbouw.
Het Bewonersplatform kreeg diverse signalen – schriftelijk en telefonisch – vanuit de Airey-woningen, langs de Burg de Vlugtlaan. Maar niet één reactie was vóór sloop. Eén van de bewoonsters vermeldt dat er rond haar veel immigranten wonen, van wie vrijwel niemand een woord Nederlands spreekt, wat het gesprek over de situatie lastiger maakt. Een briefschrijfster raakt haar geloof in de democratie vrijwel kwijt.
Lees haar brief, over de kwaliteit en het woongenot in de Airey-woningen.
Vertegenwoordigers van het Ministerie van VROM en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) trotseerder het bijzonder slechte weer om een kijkje te nemen in het Van Eesteren Buitenmuseum en te spreken met de stadsdeelbestuurders en diverse vertenwoordigers van woningbouwcorporaties, bewoners en erfgoedverenigingen.
Bekijk de foto's van de studietocht door het Van Eesteren Buitenmuseum
Zes woningcorporaties investeren 1,2 miljard euro om de leefbaarheid in Oost te verbeteren, onder meer in de Indische Buurt, de Transvaalbuurt, Jeruzalem en Betondorp, dit in samenwerking met de stadsdelen Zeeburg en Oost-Watergraafsmeer. De corporaties hebben samen bijna 32.000 woningen in Oost. Ze willen bijna vierduizend woningen renoveren of slopen voor nieuwbouw en zeggen dat van de resterende 28.000 woningen het onderhoud moet worden aangepakt.
Bron: Het Parool, 30 oktober 2009, p. 12.
Niet iedereen is direct overtuigd, blijkt uit de eerste reacties. Meer over slopen in Oost voor leefbaarheid.
Leuk, die vernieuwing van de Rotterdamse wijk Delfshaven: De gemeente wil dat witte mensen hier huizen kopen, maar die willen hier helemaal niet wonen. De Pakistaan Kazmi, eigenaar van de gelijknamige tropische winkel in de Rotterdamse achterstandsbuurt Delfshaven wordt moedeloos van de leegstand in zijn buurt. 'Dit is niet goed, voor niemand. Ook niet voor mij als winkelier'.
Miljoenen belastinggeld worden in Delfshaven gepompt in het kader van het hotspot-beleid van de gemeente en de krachtwijkenaanpak van het ministerie van Wonen, Wijken en Integratie. Oude huurhuizen zijn gesloopt of gerenoveerd en veranderd in koopwoningen. Want daardoor krijg je een leuke en gemengde krachtwijk.
Een lege krachtwijk welteverstaan. Hotspot Mathenesserdijk heeft een overdosis aan leegstaande koopwoningen die maar niet worden verkocht.
Bron: De Pers.nl (inmiddels gestopt met publiceren en ook het archief bleek onbereikbaar).
Vandaag kwam dan eindelijk de al in het voorjaar aangekondigde brief van het stadsdeelbestuur waarin het de Begeleidingsgroep Participatietraject Slotermeer bedankt voor haar werk en daarover tot slot meldt:
"Tot onze spijt hebben wij geconstateerd dat de Begeleidingsgroep Participatie Vernieuwing Slotermeer haar taak niet naar verwachting heeft uitgevoerd".
Lees het evaluatierapport van de begeleidingscommissie en oordeel zelf...
In een groot artikel over de voorpagina en pagina 5 van de Westerpost van vandaag beschrijft Shirley Brandeis hoe de communicatie tussen het stadsdeelbestuur en bewoners in de Dobbebuurt hopeloos faalt. Het gaat niet over zomaar een klein onderwerpje, maar om een belangrijk aspect van leefbaarheid, waarvoor soms wel héél zware middelen worden ingezet – zoals sloop/nieuwbouw. Tussen de regels door wordt een en ander gemeld over wie wat fout doet. Maar klopt'a wel...?
Lees het interview met Tys de Ruijter over een weerbarstig leefbaarheidsprobleem.
De Echo publiceerde vandaag op pagina 7 een interview met woordvoerders van het Wijksteunpunt Wonen, het Bewonersplatform Geuzenveld-Slotermeer en het stadsdeel. Overigens is het meer waarschijnlijk dat niet het stadsdeel maar een stadsdeelbestuurder aan het woord komt. Stadsdeel en stadsdeelbestuur zijn immers niet echt helemaal hetzelfde...
In het laatste stukje van het interview toont de bestuurder zich behoorlijk tevreden over de gegunde inspraaktermijn, een uitspraak die bij diverse bewonerscommissies waarschijnlijk wat wenkbrauwen doet fronsen. Zij, het Bewonersplatform en de Huurdersvereniging Amsterdam hebben immers vrij fundamentele kritiek geuit op de inspraakprocedures en -termijnen.
Lees het interview over het verzet tegen de vernieuwing van Slotermeer.
En lees hier de inspraakreactie en adviezen van het Bewonersplatform.
Lees hier de inspraakreactie van de Huurdersvereniging Amsterdam .
Lees hier de inspraakreactie van de Bewonerscommissie De Reddingsboei.
Het is niet de eerste keer dat een ongeruste bewoonster ons opbelt. Deze bewoonster schreef ook een brief, waarvan wij een kopie kregen.
Lees de brief van een radeloze bewoonster.
Eind augustus bracht ook het Bewonersplatform een inspraakreactie en een stel adviezen uit voor het stadsdeelbestuur en de directies van de woningbouwcorporaties: weg met dat vernieuwingsplan! Eerst open, eerlijke besluitvorming waarin de rechten van bewoners en met name ook bewonerscommissies volledig gerespecteerd worden! Zonder bewonerscommissie staan bewoners namelijk heel zwak.
Lees hier de inspraakreactie en adviezen van het Bewonersplatform.
ProWest, de Erfgoed Vereniging Heemschut en het Cuypersgenootschap zijn geschrokken van het omvangrijke sloopvoorstel van stadsdeelbestuur en de corporaties. Zij maken zich zorgen om het tuinstedelijke karakter van Slotermeer. Zij pleiten ervoor dat ook BMA (Bureau Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam) betrokken wordt bij de vernieuwing van kwetsbare delen als het Van Eesteren Buitenmuseum, de Sloterplas en haar directe omgeving en het hart van de Couperusbuurt. Ook een bezorgde bewoonster van de Dobbebuurt belde ons hierover vanmiddag op.
Lees de brief van de erfgoedorganisaties en ProWest >
Huurdersvereniging Amsterdam en bewonersplatform Geuzenveld-Slotermeer hebben grote bezwaren tegen zowel de inhoud als het proces van de drie vernieuwingsplannen voor het gebied Slotermeer. Van de 8.000 woningen dienen er 2.900 oftewel 36,25%, te worden gesloopt of ingrijpend gerenoveerd. Bewoners hebben zich uitgesproken voor een duidelijke aanpak van de verpaupering van de openbare ruimte en goed onderhoud van hun woning. Huurdersvereniging Amsterdam en het Bewonersplatform Geuzenveld-Slotermeer zijn van mening dat er grove fouten zijn gemaakt in het participatieproces.
Lees hier meer over de bezwaren tegen de vernieuwingsplannen.
Ja, kennelijk spelen gemeenten vals als het om de winst van stadsvernieuwing gaat. Dit blijkt uit een interview van Ton Damen met Karin Wittebrood, vandaag in Het Parool (pag. 4). Wittebrood is de kersverse bijzonder hoogleraar sociale veiligheid in de stedelijke ruimte, verbonden aan de al even kersverse, gelijknamige leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam.
Gemeenten spelen volgens haar vals spel als het gaat om de relatie tussen stadsvernieuwing enerzijds en anderzijds verbetering in leefbaarheid en veiligheid. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat leefbaarheid en veiligheid maar "zeer beperkt" toenamen na stadsvernieuwing. Bovendien blijkt het heel moeilijk, vast te stellen waardoor die beperkte verbetering nu precies ontstaat. Immers door grootschalige sloop en nieuwbouw worden niet alleen woningen maar ook grote delen van de bevolking vervangen. Mogelijk (?!) worden zo veel problemen vooral...: verpláátst.
Wittebrood bevestigt daarmee wat we al eerder opmerkten, in zomer en najaar 2007.
Gek is dat: elke automobilist weet toch dat je met een splinternieuwe auto bij veel mensen de blits maakt en dat je er de eerste jaren weinig of geen reparatiekosten mee hoeft te verwachten. Moet je daarvoor gestudeerd hebben? Neen, maar je moet er wel veel geld voor over hebben. En waar zou dat bij stadsvernieuwing nou vandaan komen? Dus...: wat voor idee hebben gemeenten dan eigenlijk over hun bewoners?
Vertegenwoordigers van de Bond Heemschut, ProWest en het Cuypersgenootschap maakten vandaag een studietrip door Slotermeer om de woningcomplexen te inspecteren die wel of juist niet gespaard zouden worden voor de grootschalige sloopplannen uit het Vernieuwingsplan Slotermeer. Zij werden vergezeld door enkele leden van het Bewonersplatform Geuzenveld-Slotermeer.
De studietrip maakt onderdeel uit van een uitvoeriger onderzoek door de drie eerstgenoemde organisaties. Wij noteerden diverse verbaasde reacties toen de onderzoekers zagen welke complexen door de corporaties wel en welke niet gespaard zouden moeten worden. We kregen de indruk dat het bij de vernieuwingsplannen eigenlijk helemaal niet om de misschien slechte bouwfysische eigenschappen van woningcomplexen, maar om een nieuw soort 'sociale strijd' gaat.
En terwijl corporaties soms vertellen dat zij veel belang hechten aan een goede bezonning – juist een sterk punt in de oude opzet van de wijken in de tuinsteden, merken deze onderzoekers dat veel nieuwbouwcomplexen nu juist heel ongelukkig ten opzichte van de zon gegroepeerd zijn...
Vooral een deugdelijke analyse misten de vertegenwoordigers van de drie organisaties heel erg in de Vernieuwingsplannen. Welk werkelijk probleem van wie wordt er met het Vernieuwingsplan nu echt opgelost??? Deze vraag hoorden wij niet voor het eerst en niet alleen hier; lees hier meer over vreemde vernieuwingsargumenten. We zijn zijn zeer nieuwsgierig naar de conclusies van de genoemde organisaties.
In een artikel van Hans Peijs in de METRO-editie van vandaag zette Het Wijksteunpunt Wonen in Geuzenveld-Slotermeer vraagtekens bij de suggesties van de woningbouwcorporaties en het stadsdeelbestuur over de mooie woningvooruitzichten.
Lees het interview met het Wijksteunpunt Wonen over de Vernieuwing Slotermeer >
De tweede inspraakavond over de vernieuwingsplannen trok veel bezoekers. Het was drukker en feller dan de dag tevoren. De toespraken van de kersverse bewonerscommissie De Reddingsboei kregen fors applaus. Voorzover na te gaan was, stonden net als in de voorlichtingsbijeenkomsten van het voorjaar de plannen met de woningen centraal in de discussies – 'fysiek' overheerst alles. Buurttelevisie was met een cameraploeg aanwezig.
In de Westerpost werd vandaag pagina 7 geheel gevuld met een vijftal kritische brieven over diverse onderdelen van de Vernieuwingsplannen voor Slotermeer. De brieven onderstrepen nog eens dat tal van bewoners en organisaties zich helemaal niet herkennen in de plannen die "met hen samen" zouden zijn gemaakt.
Bekijk de foto's van de inspraakavond >
In Het Parool bericht Ton Damen uitvoerig over het verzet van veel huurders tegen de sloopplannen in Slotermeer Noord, meer precies: in het Van Eesteren Buitenmuseum. Dat is een gebied rond de Burg. Fockstraat.
Al eerder schreef het Bewonersplatform een brief over de volgens het platform gebrekkige participatie – dit ondanks de steeds herhaalde bewering dat het procesbureau geweldig met bewoners zou hebben samengewerkt. De brief was gericht aan het stadsdeelbestuur, het Procesbureau en de directies van de woningbouwcorporaties die betrokken zijn bij de vernieuwingsplannen voor Slotermeer. Op deze brief van 26 mei heeft het bewonersplatform tot op 8 augustus nog steeds geen reactie ontvangen.
Lees de brief van het bewonersplatform over de participatie >
Lees de ingezonden brief van Roelofs over de sloopplannen voor de hofjes aan de Noordzijde >
De eerste brieven van bewoners over de Vernieuwing komen ook hier binnen. T. Bosma is er één van. De inhoud van die brieven is uiteraard alleen en volledig voor de verantwoordelijkheid van de inzenders.
Lees de reactie vanuit bewoners over de Vernieuwing Slotermeer >
naar het begin van de pagina terug
De vele sloopplannen bezorgen menig huurder slapeloze nachten. Bewonerscommissies raken gealarmeerd. Waar ze nog niet bestonden, worden hier en daar bewonerscommissies opgericht. Zoals deze, De Reddingsboei.
Vanavond kwamen deze bewonerscommissie en haar medehuurders bij elkaar om te spreken over hun rechten en mogelijkheden bij de vernieuwingsplannen, waarvan zij in het voorjaar eigenlijk alleen maar hebben gehoord dat hun woningen gesloopt zullen worden.
Bekijk de discussie over slopen en huurrecht >
De deelraad kwam bij elkaar voor een speciale informatieavond over de participatie bij de stedelijke vernieuwingen. Centraal stonden daarbij de informatiebijeenkomsten die het procesbureau in maart en april op diverse plaatsen in Slotermeer had georganiseerd. Bij de start spraken drie bewoners hun afschuw uit over de vele sloop- en renovatieplannen. Een luid applaus was het gevolg.
Terwijl Kees Vissers en Atika Bouz van het Procesbureau vertelden dat verrassend veel bewoners vóór de sloopplannen zijn, werd dit op diverse momenten onder opnieuw applaus tegengesproken. Uit de publieke tribune stond geen enkele bewoner op met een pleidooi vóór sloop.
Over de begeleidingscommissie die in 2008 werkzaam was en waarvoor het bestuur in de Westerpost van 11 februari nieuwe leden aanzocht, hebben we deze avond van de raadstafel geen woord gehoord.
Tot en met zondag 3 mei (behalve op 30 april) kun je nog mee op expeditie door Geuzenveld. Na een eenvoudige maar smakelijke maaltijd vertrekt de expeditie om 18.00 uur lopend vanuit de Nicolaas Ruychaverstraat. Onderweg zijn er 'n handvol haltes waar je als lid van de expeditie een interessante documentaire kunt bekijken of een adembenemend optreden kunt meemaken van een solo-acteur. Deze acteurs brengen verrassend inleefbaar de hoofdrolspelers van de stedelijke vernieuwing in beeld.
De gladde beloften, het hartverscheurende heimwee van Marisa en fel protest moet je als expeditielid wel aan het denken zetten over nut en noodzaak, oorzaken en gevolgen van de stedelijke vernieuwing van Nieuw West, van de laatste delen van 'de grootste make-over van Europa'.
Tussen de halteplaatsen maken veel expeditieleden kennis met voor hen nog onbekende hoekjes van Geuzenveld. Op de ene plaats prijswinnende nieuwe architectuur – het nieuwe Nieuwe Bouwen, waarin na vele maanden nog steeds tal van woningen leeg staan. Elders straten waarin aan de ene kant de verloedering welig tiert en aan de andere kant een stevig hekwerk inkijk biedt naar een moderne 'gated community'. Indrukwekkend is het beeld van duidelijk lang toegepaste, enorme verwaarlozing in soms hele buurtjes.
Marisa verzucht: "Waarom moet alles wat níeuw is, toch altijd mooi zijn...?" Want ook in Geuzenveld zijn hier en daar oude woningcomplexen die na ruim een halve eeuw nog veel charme uitstralen en demonstreren wat aandacht en zorg vermag. Ware monumentjes!
Bekijk de Expeditie door Geuzenveld >
Het project Laat het van twee kanten komen organiseerde in samenwerking met Stichting AFAK en Stichting Buurtbelangen een interculturele dialoogbijeenkomst met als thema:
'Wat betekent voor jou goed wonen en wat is daarbij voor jou en jouw familie belangrijk?'.
De initiatiefnemers van deze avond denken dat het thema voor iedereen interessant is. Het stadsdeel is immers voortdurend in beweging. Veel huizen worden gesloopt en er komen nieuwe voor in de plaats. Vele bewoners moeten verhuizen.
Vandaag presenteerden de corporaties hun vernieuwingsplannen voor wat zij zien als de Van Eesterenbuurt, een klein deel van wat het stadsdeelbestuur op het oog heeft met het Van Eesterenmuseum. 's Middags kwamen zo'n 95 bewoners naar de raadzaal in het Tuinstadhuis, 's avonds waren er circa 45 bewoners aanwezig in het NOVA College aan de Burg de Vlugtlaan. Piet Westgeest benadrukte dat de bewoners vorig jaar "een toekomst voor Slotermeer hebben geschetst" en dat het uitgangspunt voor de plannen nu is: "Vooruitkomen in Slotermeer, voor álle bewoners".
Centraal in de presentatie en discussie stond de renovatie en sloop voor weer honderden woningen. Het percentage sociale huurwoningen zal daarna flink minder zijn en de huren zullen inderdaad hoger zijn. De corporaties betoogden dat zeer veel bewoners overtuigd vóór de drastische ingrepen zijn. Zij hadden daarvoor bureau Mexit ingeschakeld. Die overtuiging en dat vertrouwen in de vooruitgang waren zeker 's middags niet aan alle aanwezige bewoners te merken. Vooral 's middags kreeg de vertegenwoordiger van Eigen Haard echt de volle laag. Onder instemmend gejoel en applaus werd deze woningcorporatie beticht van jarenlange ernstige verwaarlozing van de woningen.
Foto's van de presentatie voor het Van Eesteren Buitenmuseum >
Een volle zaal met naar schatting 135 bewoners in het NOVA College aan de Burg de Vlugtlaan. Eigen Haard en de Alliantie Amsterdam presenteren hun plannen. Ook nu is de leuze dat iedereen vooruit moet kunnen komen in Slotermeer. Vanavond staan de woningen weer helemaal centraal en zit er weer veel sloop bij. Maar ook renovatie. Bijvoorbeeld een strookje duplexwoningen, waar nu veel alleenstaanden en enkele echtparen wonen. De woningcorporatie wil die woningen ontduplexen om er grote gezinnen te huisvesten. Dit schiet Hester, die het er in haar eentje helemaal naar haar zin heeft, in het verkeerde keelgat. Een andere bewoner merkt op dat daar dan ook wel veel brommers zullen komen. De bestuurders van corporaties en stadsdeel willen wel graag een mix hebben met meer koop- en dure huurwoningen. Sommige plannen roepen bij een oudere de boze reactie op: "Jullie willen de oudjes hier weg hebben!"
Piet Westgeest, hoofd van het procesbureau, benadrukt dat er zeer goed en intensief nagedacht is over de plannen die hier vanavond gepresenteerd worden. Hij meent dat de plannen zo goed mogelijk aansluiten bij de wensen zoals de bewoners die vorig jaar bij het onderzoek door Joop Hofman Allianties naar voren hebben gebracht.
Op de vraag waar de bewoners bij gedwongen uithuisplaatsing heen moeten, wordt gewezen op de mogelijkheid om als stadsvernieuwingsurgente bij voorrang een mooie woning te bemachtigen. Ergens in de wandelgangen valt te beluisteren dat er nu al wel heel veel stadsvernieuwingsurgenten in de rij staan. De Huurdersvereniging Westerpark meldde dezer dagen dat daar de wachttijden voor een woning via Woningnet gemakkelijk 8 tot 10 jaar bedragen. Over deze buurt publiceerde de gemeente enkele jaren geleden dat de leefbaarheid er zo op vooruit gegaan was...
Een enkele bewoner roept dat zijn woning veel te klein is. Helaas wordt niet duidelijk hoeveel vierkante meter die woning dan omvat en met hoeveel mensen hij er woont. Weer een ander meldt een groot vochtigheidsprobleem, waarop de corporatiemedewerker antwoordt dat de bewoner dat moet aanmelden en dat het dan gerepareerd wordt.
Hier en daar willen de corporaties wel behoud. Even ontstaat een felle discussie over de redenen voor sloop dan wel renovatie of behoud. Bij een complex aan de Slotermeerlaan blijkt het ontwerp de hoofdreden voor behoud onder de noemer van 'cultureel erfgoed'. Enkele bewoners vinden de redenen voor de soort ingreep erg willekeurig, althans heel onnavolgbaar.
Na drie kwartier konden de bewoners hun verdere vragen en opmerkingen kwijt bij een van de tafeltjes in diverse hoeken van de zaal. Het was weer een bijzonder levendige bijeenkomst!
Tegenover de vele sloop- en renovatieplannen biedt het reparatiemanifest een zeer interessant idee. Want waarom wachten met het creëren van een duurzame stad tot na grootschalige sloop en nieuwbouw? Waarom niet het bestaande duurzaam maken en houden? Zonder onderhoud en handhaving bestaat er immers toch geen uitzicht op een echt leefbare stad.
Op woensdag 25 maart werden vanaf 's middags 14 uur de plannen gepresenteerd in de Ontmoetingskerk in de Louis Couperusstraat, en 's avonds in het NOVA College. 's Middags was de zaal afgeladen vol met minstens zestig bewoners en een legertje 'officials'. Mensen moesten zelfs staan of om drie uur nog eens terug komen voor een nieuwe ronde presentaties. Bij het Bewonersplatform kwamen tevoren al de eerste signalen van bezorgde bewoners binnen.
In essentie kwamen de signalen neer op het volgende:
Het vermoeden dringt zich op dat de verloedering van de buurt daar de grote boosdoener is en dat betere handhaving en toezicht en zorgvuldige woningtoewijzing de beste en tegelijk vrij simpele remedie is. Te meer omdat de corporaties niet op de proppen kwamen met een heel overtuigend, ander, mooi aanbod voor de huidige bewoners. En corporaties en stadsdeelbestuur beweren telkens maar dat nu juist de bewoners centraal staan, voorop staan, 'pareltjes' van participatie, enzovoorts... Tja, de etalage is wel mooi.
Dit werd in de discussie met de zaal overduidelijk bevestigd. De boodschap van de corporaties is simpel en duidelijk: sloop. Klaar. Vrijwel alle bewoners waren echter mordicus tegen sloop. Een bestuurslid van de bewonerscommissie kreeg luid applaus voor haar beargumenteerd protest.
Vraag, achteraf, aan een van de bewoners: "Voelt u zich nou serieus genomen door de bestuurders?". Antwoord: "Neen, absoluut niet.".
Ook vandaag, in de Westerpost: een interview met een van de PvdA-deelraadsleden. Zij zegt: "Een belangrijke randvoorwaarde vind ik, is dat de bewoners echt betrokken worden bij het maken van die plannen." Quod non.
Bekijk de foto's van een te slopen duplexwoning >
In het NOVA College startte gisteren een nieuwe reeks bijeenkomsten, nu over de globale plannen voor de Vernieuwing per deelgebied van Slotermeer. Er waren bij de eerste bijeenkomst circa 180 bewoners en veel medewerkers van woningcorporatie Stadgenoot. Vandaag, bij de haven aan de Sloterplas waren er aanzienlijk minder bewoners.
Al bij de tweede van de eerste drie presentaties kwam een eerste heftige reactie vanuit het publiek. Ook de rest van de bijeenkomst stond toch wel in het teken van grote emoties. En emoties zijn ook feiten, ondanks dat een van de presentatoren een duidelijk onderscheid suggereerde tussen de subjectieve beleving van veiligheid en de objectieve – 'feitelijke'– veiligheid...
Pas toen het plenaire deel overging naar meer individuele gesprekken en kleine groepjes, kwam het geheel in rustiger vaarwater. Maar toen had ook vrijwel geen bewoner meer enig overzicht over wat er besproken wordt. Vanaf dat moment hebben we over de 'sociale pijler' – leefbaarheid, opvoeding, onderwijs, werk, spel- en sportmogelijkheden – vrijwel niets meer vernomen (leest u nog eens bij 10 maart 2008).
In de avondbijeenkomst lag nóg meer de nadruk op de woningen en op gesprekken in kleine groepjes. Ook werden min of meer voor de hand liggende vragen al bij de start door de presentatoren zelf behandeld. Hierdoor was het er veel rustiger dan 's middags.
Diverse ouderen waren toch uiterst nerveus over wat zij hoorden over de sloop van grote aantallen duplexwoningen. Zij hadden echt het idee dat de oudjes er straks uit gewerkt worden, om plaats te maken voor kopers van de mooiere woningen die ervoor in de plaats komen: "Meneer, er vallen straks nog dooien!" Een van de aanwezige deelraadsleden was helemaal perplex van de plannen voor de sloop van de duplexwoningen. Sommige bewoners hadden het wel een beetje voelen aankomen, omdat het onderhoud al jaren geleden op een laag pitje was gezet.
Verontwaardiging was er over de ongevraagde acties om uit tal van woningen asbest weg te halen, terwijl de bewoners daar geen enkele aanleiding toe zagen.
Een vrouw van misschien veertig jaar kreeg simpelweg van een medewerkster van Stadgenoot te horen: "Nou, u kunt toch kopen?!" Nou, die vrouw dacht dat zij dat nu juist helemaal niet kon. Bij één zo'n misverstand bleef het niet.
Toen de bewoners vertrokken, gingen de officials bij elkaar zitten om de ervaringen te verwerken zodat er de volgende dag weer een goed geöliede machine klaar zou staan.
Bekijk de foto's van de stadsvernieuwingsgesprekken >
Volgens Van Ophoven (Volkskrant Forum, vandaag) doen allochtonen er maar het beste aan, nogmaals te verhuizen, deze keer vanuit hun huidige 'achterstandswijk' naar een 'betere' buurt. Pas dan zouden zij maatschappelijk veel beter vooruit komen.
Om die verhuisbeweging te bereiken, zullen de allochtonen in de achterstandswijken overtuigd moeten worden van dit lonkend perspectief. Van Ophoven noemt dat maar werkt dat helaas vrijwel niet uit. Die mentale omschakeling vergt waarschijnlijk dat het contrast tussen hun huidige en die 'betere' wijk aangescherpt wordt. Dat kan door publiciteit, of door intensievere verwaarlozing; de oplettende waarnemer ziet ze waarschijnlijk wel hier en daar. Een onderzoek onder 1500 huishoudens in Slotermeer wees uit dat minder dan vijf procent van de huurders bereid of in staat was om meer dan tweehonderd euro extra per maand neer te leggen voor een betere woning... Tja, waar vind je dan een betere wijk en woning?
Een andere mogelijkheid is, hen te dwingen te verhuizen. In diverse herstructureringsprojecten hebben lokale overheden en woningcorporaties het instrument van drang en/of dwang toegepast en daarbij menging van bevolkingsgroepen nagestreefd. Dit kon bijna niet anders dan door grootschalige sloop en nieuwbouw. De PvdA wil nog meer "slim slopen en bouwen" maar ook "de buurt teruggeven aan de bewoners" (p. 216, nota Verdeeld verleden, gedeelde toekomst). Eh...?!?! Welke bewoners?
In diverse verbeterprojecten ligt een sterk accent op ingrepen in de woningen, terwijl de problemen in essentie vrijwel niet te maken hebben met de technische staat van de woningen en ook de bewoners de oorzaak of oplossing niet zoeken in sloop en verhuizing naar een nieuwere/betere – en dus meestal veel duurdere – woning.
Zeker is dat bij de al uitgevoerde sloop/nieuwbouw gigantische kosten zijn gemaakt. Er is kapitaal vernietigd. Ook 'sociaal kapitaal'. Vrijwel zeker is volgens diverse onderzoeken ook dat zulke herstructureringen nauwelijks hielpen en soms zelfs een averechts effect hadden.
Een voorbeeld is IJburg. Dat moest velen een betere woon- en leefsituatie opleveren. Het Parool meldde op 7 maart echter op de voorpagina en over twee hele binnenpagina's, dat een groeiend aantal mensen het er zo onleefbaar vindt dat zij alweer dreigen te vertrekken. Het stadsdeelbestuur aldaar is serieus verontrust over die situatie...
Van Ophovens vergelijking met de Nederlandse emigranten is bizar. De Nederlandse emigranten van decennia geleden gingen waarschijnlijk weg met een net iets andere andere motivatie dan de allochtonen uit Van Ophovens verhaal hierheen kwamen. Die Nederlandse emigranten spraken in het algemeen binnen enkele jaren de taal van het land van aankomst. Velen van hen leefden de eerste paar jaar in barre omstandigheden, waarbij vergeleken de situatie van de immigranten in Nederland een paradijs is. Wij kenden een familielid dat rond 1950 daarom wel op haar knieën van Canada naar Nederland terug had willen kruipen, als haar man en kinderen maar zouden zijn meegegaan...
Van Ophoven suggereert dat het wonen in een achterstandswijk de primaire oorzaak is van opvoedings- en leerproblemen en dat vooral overlast en criminaliteit het gevolg van dit alles is. In diezelfde wijken zijn echter generaties autochtonen opgegroeid zonder zo veel problemen. Met andere woorden: aan die wijk ligt het dus waarschijnlijk niet.
Dagblad Trouw bracht vanmorgen een flink, kritisch artikel over stedelijke vernieuwing. Gesprekken met bewoners van Geuzenveld en een van de deelraadsleden van Geuzenveld-Slotermeer.
De stadsdeelvoorzitter gaf er in zijn nieuwjaarsspeech een heel andere kijk op. Hij vermeldde dat "er werd geklaagd dat er zoveel complexen leeg staan, en dat er zoveel gesloopt is. Dat klopt ook want komend jaar wordt op al die plaatsen mooie nieuwbouw gerealiseerd en zullen veel bewoners daar een fijne woning en een prettige buurt vinden."
naar het begin van de pagina terug
Dagblad Trouw bracht vanmorgen een bericht over stedelijke vernieuwing, die zich vaak uit in prachtige nieuwe architectuur en lang volgehouden, gebrekkig onderhoud (pagina 5). In het bericht werd ook verwezen naar een conferentie over zorgvuldig beheer als kern van de wijkaanpak. Zie onze aankondiging van 1 oktober, hieronder.
Een mooie aanleiding (?!) om vanuit de Werkgroep Stedelijke Vernieuwing Buurt 3 vandaag de globale resultaten naar buiten te brengen van de enquête bij huurders van Buurt 3, afgelopen zomer.
Wat willen zij nu eigenlijk met hun woning (inmiddels ook verschenen in twee artikelen, de Westerpost van 4 en 11 maart 2009)?
Lees meer over de woonwensen in Buurt 3 van Slotermeer >
De SEV wil de terugkeer naar zorgvuldig beheer agenderen als kern van de wijkaanpak voor de sector wonen, als 'het primaat van het dagelijks leven'. Oók in bijna afgeschreven woningcomplexen. SEV staat voor: Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting.
Zou het eindelijk gaan doordringen?
Volgens de SEV wordt er door verschillende partijen te vaak alleen maar tijdelijk ingegrepen, op projectbasis, maar is van duurzaam intensief beheer geen sprake. Veelal is er wel geld voor fysieke investeringen, maar niet voor beter beheer. In sommige wijken is het basale onderhoud eenvoudigweg niet op orde en maakt dit geen deel uit van de wijkactieplannen. Als beheer, handhaving en/of onderhoud worden verwaarloosd of wegbezuinigd, verloedert zelfs het mooiste woningcomplex binnen maanden.
Wat is goed beheer? De aankondiging van de SEV vermeldt: dag in dag uit aanwezig zijn, mensen aanspreken op gedrag dat overlast geeft, maar ook mensen bij elkaar brengen en in de woonomgeving positieve activiteiten stimuleren. Woning en woonomgeving moeten daarbij als één geheel worden gezien.
De SEV: Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting.
De Amsterdamse woningcorporaties zijn optimistisch over het verloop van de stedelijke vernieuwing in Nieuw West. In Vliegbasis De Huygens organiseerden zij vandaag de eerste van een reeks jaarbijeenkomsten. Presentaties en paneldiscussie in de de oude, uitgebouwde gymzaal en hapjes en drankjes in The Colour Kitchen.
De meeste aandacht ging naar de voortgang van het hele proces en dus ook naar de bedreigingen... Kort kwamen ook de verschillende 'pijlers' (fysiek, sociaal en economisch) aan de orde, evenals de doelstellingen.
In de raadscommissie beklaagde een van de insprekers zich over de wijze waarop een drietal woningcorporaties in de Bakemabuurt met intimidatie mensen uit hun huis had gezet.
Wat sommigen een scherp oordelend evaluatierapport over het participatietraject voor de vernieuwing van Slotermeer vonden, leidde in de raadscommissie van vanavond tot slechts enkele voorzichtig kritische vragen en opmerkingen. Lees meer >
Bij de start van dit agendapunt werd vanuit de Begeleidingsgroep Participatietraject Slotermeer (BPS) en het SOS-platform kort ingesproken over de participatie bij de stedelijke vernieuwingen in Slotermeer en (nogmaals) over de conceptnota Woonvisie. Voor de Woonvisie was dit op 27 mei ook al gebeurd.
Her en der gaat het gerucht dat het Ministerie enkele jaren lang veel, heel veel geld beschikbaar stelt voor bewoners in de zogenaamde Kans-, Probleem-, Aandacht-, Kracht- of Prachtwijken (doorhalen wat niet verlangd wordt). Het geld moet besteed worden aan leefbaarheid en/of sociale cohesie in de buurt. Slechts een zeer klein deel ervan mag aan 'organisatiekosten' op gaan. Bestuurders en allerlei deskundigen puzzelen nu op de manier waarop... Besturen van gemeenten en stadsdelen zouden volgens die geruchten deze maand september al duidelijk moeten maken hoe hun bewoners dat geld krijgen en wellicht hoe zij dat moeten of mogen besteden.
Het HuurdersNetwerk Rotterdam organiseerde vandaag een symposium over Participatie bij Herstructurering en de Vogelaar-vouchers kwamen daarbij als een van de eerste onderwerpen aan de orde. In de middagpauze was er een zeer interessante rondleiding door de wijk 110-Morgen, vlak naast het symposiumgebouw. Vooral André Thomsen maakte aantal rake opmerkingen, onder meer over verborgen agenda's en over de schaalgrootte van veel corporaties. Hier zou half september 2012 nog menigeen aan denken, toen de quasi-kartel van hypotheekbanken ter sprake kwam: zouden huurders net als mensen met hypotheekschulden door een grote moloch in de klem genomen worden?
naar het begin van de pagina terug
Op de actualiteitenpagina meldden wij het lawaaierige Loveland festival van 2 augustus. Op grote afstand van het festivalterrein drong toen een hele dag en avond een bijzonder irritante dreun door in vele woningen, waaraan nauwelijks te ontsnappen was. De dreun was het enige restant dat op die afstand overbleef van wat misschien prettige muziek was voor mensen op het festivalterrein. Hoewel, kan iets van 115 decibel prettig zijn? En wat heeft dat met stedelijke vernieuwing te maken?
De bewoners van de Begeleidingsgroep Participatietraject Slotermeer hebben op 25 augustus een evaluatierapport overlegd. Zij geven in dat rapport hun eindoordeel over de kwaliteit van het zogenaamde participatietraject van november 2007 tot juli 2008, in het kader van de stedelijke vernieuwingen in Slotermeer. Ze beschrijven nauwkeurig waar ze op gelet hebben en wat zij onder goede participatie verstaan hebben ("samen goede plannen maken", zoals de brochure van januari dat aankondigde).
Zij constateren dat er in die periode niet samen goede plannen zijn gemaakt, maar dat het stadsdeelbestuur en de woningcorporaties een marktonderzoek hebben uitbesteed aan Joop Hofman Allianties.
Dit bureau heeft de meningen van bewoners, woningcorporaties, ondernemers, stadsdeelbestuurders en anderen gepeild. Enkele medewerkers van stadsdeelbestuur en corporaties traden daarbij als interviewer op. De bestuurders zelf waren daarbij niet aanwezig, laat staan dat zij hun eigen 'agenda' in die fase hebben verduidelijkt. Joop Hofman Allianties heeft in april het rapport Wat vinden bewoners? uitgebracht. Vervolgens heeft het in alle verzamelde informatie gezocht naar de overeenkomsten en verschillen in de meningen van alle genoemde partijen. Op basis daarvan heeft het bureau een zogenaamde conceptnota Gebiedsvisie Slotermeer 2020 geschreven, met de nadruk op de overeenkomsten.
De schrijvers van het evaluatierapport vinden dat toch wel iets heel anders dan dat bewoners met bestuurders van het stadsdeel en de corporaties gezamenlijk zouden hebben besloten waar zij het wel en niet over eens zijn. Voor een groot deel van het werk van Joop Hofman Allianties op zich hebben de schrijvers wel waardering.
Die Gebiedsvisie en het zogenaamde participatietraject behoren tot de agendapunten op de politieke avond van 16 september 2008.
In het politieke jargon heet de gevolgde aanpak een consultatiemodel en geen coproductiemodel: de bewoners en ondernemers zijn geraadpleegd. Een dergelijk marktonderzoek is al tientallen jaren in gebruik bij tal van bedrijven en grote woningcorporaties. Niet echt zo nieuw dus als het stadsdeelbestuur steeds beweert. De schrijvers kregen te horen dat zij een nogal eigen omschrijving van het begrip participatie hebben gehanteerd. Volgens de schrijvers echter zien de meeste burgers het beslist niet als samenwerken, indien zij vrijwel alleen ergens over ondervraagd worden.
Het evaluatierapport gaat nadrukkelijk niet over wat er na juli 2008 nog allemaal gepland is en geeft daarover nog absoluut geen oordeel. Het kan dus best nog allemaal weer anders gaan lopen! Wel geven de schrijvers in het laatste hoofdstuk diverse adviezen.
De schrijvers geven aan dat het alles bij elkaar geen gemakkelijke klus was. Bijna de helft van de bewoners heeft dan ook onderweg afgehaakt en het had niet veel gescheeld of dat waren er meer geweest.
Lees meer over deze evaluatie van 'participatie' >
Pagina's 14 en 15 van de augustus-editie van het nieuwe Stadsdeelnieuws tonen verschillende soorten oude en nieuwe woningen. Opvallend onaantrekkelijk staan de galerij- en de portieketageflats en de Aireywoningen op de foto's afgebeeld. Terwijl de gevel van de Aireywoningen in de zon staat, is ie op de foto opvallend donker. Per ongeluk of expres? Wij zagen iets heel anders, dicht bij de Burg. Eliasstraat, en nog wel op een sombere dag:
Aan de andere kant van de Burg. Fockstraat, dichter naar de Hemboog staan ook Aireywoningen, maar die zijn niet zo heel lang geleden wel geschilderd en zijn wel voorzien van nieuwe raamkozijnen en dubbel glas... Die zien er dan ook nog heel wat beter uit.
Helemaal onderaan deze pagina hebben we geschetst hoe de cirkelgang werkt van nieuwbouw > verwaarlozing > spoedige sloop > nieuwbouw met hogere huren. Na deze trits volgt er vaak weer zo'n zelfde, bijna altijd alleen bij huurwoningen. ...En weer. Een gewaarschuwd bewoner telt voor twee!
Overigens, voor een effectieve verwaarlozing is wel meer dan één partij nodig:
Elk van deze partijen kan in principe druk uitoefenen op de andere(n) om de woningen en de woonomgeving op orde te houden. Alleen zijn de bevoegdheden, middelen, macht en... de wil niet altijd bij elk het zelfde aanwezig.
Her en der zijn trouwens berichten te vinden waaruit naar voren komt dat dergelijke portieketagewoningen vaak prima te renoveren en ook flexibel in te delen zijn...
Bijzonder heftige discussies waren het resultaat van een tweede poging van het stadsdeelbestuur om met omwonenden en andere gebruikers van de Burg. Vening Meineszlaan te praten over een herprofilering van het stukje laan tussen de Wiltzanghlaan en de Burg. Eliasstraat. Voor de tweede keer ook klaagden burgers erover dat er op veel adressen geen uitnodigingsbrief was bezorgd. De burgers kregen dan ook de toezegging dat deze bijeenkomst in grote lijnen herhaald zal worden, maar dan wel na de vakantieperiode en voor álle omwonenden. Wat de bewoners vanavond als 'input' leverden zal dan ruim tevoren met de uitnodigingen meegestuurd worden.
Hans Verbeek maakte het de planners welhaast het moeilijkste door herhaaldelijk te vragen welke problemen de planners nu precies meenden te gaan oplossen met de meegebrachte plannen. Wij vielen hem bij: als je een krappe beurs hebt, zul je er verstandig aan doen, eerst de grootste problemen aandacht te geven. Bovendien, stelde Verbeek: als je niets aan de oorzaak van de problemen doet, heb je straks waarschijnlijk alleen maar cosmetische 'oplossingen'. De reactie was dat de planners nu juist willen gaan onderzoeken wat de problemen zijn... Tot drie keer toe vroeg Verbeek ook waarom de planners ideeën voorlegden waarvan je met een beetje boerenverstand kunt weten dat die volstrekt onrealistisch zijn.
Eén van de problemen van de bewoners, welbekend bij het stadsdeelbestuur, is de parkeeroverlast op en rond dit deel van de Vening Meineszlaan. Wij onderstreepten nog maar eens dat uit herhaald onderzoek was gebleken dat hooguit 30 procent van de geparkeerde auto's van de bewoners zelf is en de situatie in de zogenaamd experimentele Blauwe Zone illustreert dat duidelijk. Tot overmaat van ramp zou de consequentie van één van de nu voorgeschotelde plannen zijn dat bewoners langs de zuidrand van de Vening Meineszlaan helemáál niet meer op hun laan kunnen parkeren...
De Blauwe Zone zal volgens Tys de Ruijter ongetwijfeld duidelijk aan de orde komen bij de behandeling van de Voorjaarsnota, op 24 juni aanstaande.
Planners en bewoners discussieerden uitvoerig en gepassioneerd over de snelheid van het gemotoriseerde verkeer over de laan, over buslijn 64 en over het lot van sommige majestueuze bomen langs de laan. Bert Mul voorzag dat de beoogde herprofilering van dit stuk van de laan eigenlijk alleen maar zinvol kan worden aangepakt in samenhang met ingrijpen in diverse omliggende straten. Een lumineus idee was volgens diverse burgers het aanbrengen van een bussluis bij de overgang van de Wiltzanghlaan naar de Burg. Vening Meineszlaan.
Bij het slot bleek dat de bewoners niets zagen in een klankbordgroep: "Nodigt u ons maar gewoon opnieuw uit en we zullen er zijn. En gaat u vooral niet eerst door met plannen maken."
(Terug) naar de overzichtslijst parkeerbeleid
Op de hoek van de Burg. Vening Meineszlaan en de Burg. Fockstraat, eind van de middag. In een tent geven de woningcorporaties hun eerste 'publieke', nog zeer globale reacties op de uitgebreide meningspeiling van afgelopen winter door Joop Hofman Allianties. Het zelfde tafereel op twee andere locaties in Slotermeer Noord.
's Avonds in het NOVA College aan de Burg. de Vlugtlaan namen Joop Hofman en corporatievertegenwoordigers de eerdere drie discussies en nieuwe vragen en kanttekeningen van bewoners door. In vergelijking met de buurtgesprekken van februari/maart waren er nu betrekkelijk weinig bewoners aanwezig.
Het stadsdeelbestuur beraadt zich nog op haar positie maar werkt intussen wel aan een zogenaamde Woonvisie. Zowel in de Conceptnota Woonvisie als in de discussies van vandaag ging de aandacht vooral uit naar de woningen, woningbouw en de eventuele sloop/nieuwbouw. Lees ook het bericht van 28 mei over de conceptnota Woonvisie, hieronder.
Vanuit de bewoners hoorden we wel enkele indringende opmerkingen over de stagnerende inburgering, maar de topprioriteit uit de buurtgesprekken – de vervuiling – kwam opvallend weinig aan de orde.
Op de mat lag vanmorgen de uitnodiging om half juni te komen kijken naar de belangrijkste punten uit het toekomstbeeld dat het stadsdeelbestuur en de woningcorporaties voor een nieuw Slotermeer hebben gemaakt. Stadsdeelbestuur en corporaties maken op de kaart niet duidelijk, waar en wanneer zij beschreven hebben wat voor wijk Slotermeer in 2020 zou kunnen zijn, hun toekomstvisie. Weet u het wel?
Zij maken wel glashelder dat die, hun toekomstvisie de basis zal zijn voor vernieuwings-plannen die wij als bewoners in zomer 2009 te zien zullen krijgen.
Vanaf november 2007 heeft Joop Hofman Allianties de meningen van de bewoners gepeild. Zij hebben dat netjes opgeschreven in hun rapport Wat vinden bewoners? Dat heet in de gewone wereld een marktonderzoek. Dat is iets heel anders dan dat stadsdeelbestuur, corporaties en bewoners echt samen plannen zouden hebben gemaakt. Dát hebben stadsdeelbestuur en corporaties ons in januari met ook zo'n mooie kaart echter wel aangekondigd.
Gaan wij volgende week zien of en hoe de meningen van ons bewoners in die toekomstvisie herkenbaar zijn of bent u of uw buurman en -vrouw dan al helemaal in vakantiesferen...?
Het stadsdeelbestuur wil enkele lastige verkeerssituaties aan en rond de Burg. Vening Meineszlaan aanpakken. Kijk hier wat een automobilist ziet als hij vanuit de J.H. Doornstraat de Vening Meineszlaan op wil rijden...: bloedje link.
Het Bewonersplatform (voorheen SOS-platform) heeft in een raadscommissievergadering van 27 mei een aantal kritische kanttekeningen geplaatst bij de Conceptnota Woonvisie van het stadsdeelbestuur. De belangrijkste opmerkingen waren:
Het Bewonersplatform Geuzenveld-Slotermeer in oprichting is de opvolger van het Senioren Overleg Stedelijke Ontwikkeling (SOS-platform). Tot aan de opening van het Wijksteunpunt Wonen in december 2007 verzorgde dit platform jarenlang de spreekuren voor bewoners met vragen of problemen op het gebied van wonen, huren en zorg. Ook was het jarenlang een platform voor de uitwisseling van informatie tussen vertegenwoordigers van allerlei organisaties op het gebied van wonen, huren, zorg, hulpverlening en samenlevingsopbouw.
naar het begin van de pagina terug
In Slotermeer is de verrotzooiing de grootste kopzorg van de bewoners, zo bleek uit het grote onderzoeksrapport van april. In Osdorp is de stedelijke vernieuwing al wat verder gevorderd. AT5 bracht vandaag in beeld hoe daar de nieuwe appartementencomplexen mooi staan te glimmen te midden van een uitgestrekte vuilnisbelt. "Net Dubai", aldus een van de bewoners (bron: AT5 website). Wat staat Slotermeer te wachten?
In de meeste buurten die in de afgelopen jaren als 'hot spots' werden aangeduid, is de tevredenheid over de buurt sterker toegenomen dan elders in de stad. Dit laat zien dat de stedelijke vernieuwing vruchten begint af te werpen. Dit meldde het Tijdschrift voor Amsterdams Woonbeleid NUL20 in het mei-nummer dat gisteren op de mat viel (pagina 8-10). Overlast en vervuiling waren de twee meest genoemde leefbaarheidsproblemen in het artikel.
Ongeveer hetzelfde lazen we rond 26 juli 2007. Zie het oudste berichtje op deze pagina. Lees daar ook het probate recept van hoogleraar Schrijer voor succesvolle stedelijke vernieuwing…
In mei 2013 doen ze het weer. In hoofdstuk 9 van Als meedoen pijn doet presenteert Lex Veldboer de resultaten van een onderzoek naar het effect van woningdifferentiatie op buurtvertrouwen (pag. 189-199). Meer specifiek ging het om het effect van de vervanging van huur- door koopwoningen op het buurtvertrouwen. En ja hoor, 'het werkt'.
Tja, dank je de koekoek. Na de afwas zien de borden er ook altijd schoner uit naarmate ze vuiler de vaatwasser in gingen…
Steevast wordt in zulke analyses en 'bewijzen' volstrekt te weinig aandacht besteed aan de rol van onderhoud. Zie ook het item van 19 december 2009.
Op de Burg de Vlugtlaan wordt het Procesbureau voor de stedelijke vernieuwing geopend en Joop Hofman Allianties sturen het rapport Wat vinden bewoners naar alle huishoudens. Dit rapport geeft een vrij goede weergave van de meningen, zorgen en suggesties van de bewoners van Slotermeer. Kopzorg nummer één is onbetwist de 'verrotzooiing' van de wijk.
Begin februari nodigde het stadsdeelbestuur alle bewoners uit om "samen goede plannen te maken". Wat bewoners vanaf eind november 2007 daarvan hebben meegemaakt, was een door Joop Hofman Allianties creatief en met veel inzet uitgevoerd marktonderzoek. Alle lof, maar het had vrijwel zeker ook zo gedaan kunnen worden door bijvoorbeeld TNS NIPO, Motivaction, Synovate/Interview-NSS, Intomart en dergelijke marktonderzoekbureaus. Deze bedrijven zouden deze werkwijze betitelen met 'kwalitatief onderzoek' of zoiets, niet als 'participatie'....
Meerwaldtbewoonster Tonny Borst vertelt in een interview in het bewonersmagazine van de Alliantie Amsterdam over haar buurtje. Het artikel verscheen in de serie Droomwijk (nr. 01/08, p. 13). In het interview: enthousiasme over de saamhorigheid in het woningcomplex, haar zwemuitstapjes en Stadsmobiel. Verbazing over een eengezinswoning waar studenten in komen en het gemis van de gevarieerde traditionele Hollandse winkels.
Vanaf 12 maart ligt er een nota Woonvisie voor Geuzenveld-Slotermeer klaar voor inspraak. Hij is via internet op te halen en hij is in te zien in het Tuinstadhuis. De nota telt 23 bladzijden. Een van de portefeuillehouders laat op de website van het stadsdeel vermelden dat hij "enorm hecht aan betrokkenheid van bewoners bij stedelijke vernieuwing." De Woonvisie heeft daar natuurlijk zeer veel mee te maken. Frappant is dat aan het einde van de nota wordt vermeld dat voor de totstandkoming van deze woonvisie overleg is gevoerd met onder andere vertegenwoordigers van het Seniorenoverleg Stedelijke vernieuwing SOS (pagina's 20 en 23). Daar horen wij bij. Betrokkenheid dus?!
Nou..., onder 'overleg' verstaan wij toch heel wat anders dan wat er feitelijk is gebeurd. Behoorlijk overleg houdt volgens ons in dat je op basis van (nagenoeg) volledige informatie nagaat waar je het wel en niet over eens bent en hoe je eventuele verschillen kunt overbruggen. Wanneer je met een groep overlegt, moet die groep in de gelegenheid worden gesteld om tijdig tevoren kennis te nemen van rapporten en/of voorstellen en zich daar intern over te kunnen beraden. Echter, wij ontvingen de dag voor deze mini-bijeenkomst een notitie 'Concept streefcijfers voor de woonvisie' van twee A4'tjes tekst; wel met veel excuses. En wij hebben slechts één gesprek van hooguit een uurtje met in totaal vier personen meegemaakt. De leden van het SOS-platform met de meeste ervaring waren daar niet bij aanwezig.
De nota stelt de 'betrokkenheid' c.q. het overleg hier dus echt veel veel te mooi voor. 'Beetje' opgeblazen.
In het NOVA/Esprit College stroomde een grote zaal flink vol voor het negende buurtgesprek. Een van de deelraadsleden was aanwezig. Wij zaten eerst bij de thematafel over 'thuis-voelen'. Onze gespreksleidster gaf duidelijk te kennen dat ze alleen over de toekomst wilde praten. De deelnemers leken het snel er over eens dat de tegenstelling tussen autochtonen en allochtonen flink overdreven wordt. Maar slechts enkele minuten later ontstond er een felle, luide en langdurige woordenwisseling doordat een deelneemster zich gediscrimineerd voelde.
Net als in eerdere huiskamer- en buurtgesprekken klonk de roep om meer en strengere handhaving en toezicht. Onderaan deze pagina meer hierover, voor wie een sterke maag heeft.
Grote bijval was er voor klachten over veel te langdurige en veelvoorkomende leegstand en illegale onderverhuur. De woningcorporaties kregen er hierbij flink van langs. Er werd voor gepleit dat de woningtoewijzing een belangrijke rol speelt bij het verbeteren van het sociale klimaat in de wijk. Het was niet de eerste keer dat bewoners in deze buurtgesprekken wezen op leegstand en illegale onderhuur. Tegelijk lezen we in allerlei media vaak dat er zo'n woningnood is. Ra, ra, hoe kan dat?
Ook in dit buurtgesprek waren er de inmiddels bekende vijf onderwerpen: werk, woning, woonomgeving, samen dingen doen en je thuis voelen in de wijk. Joop Hofman maakte duidelijk dat er al wel een rapport met plannen bestaat maar dat daarvan nog helemaal niets is beslist. Dat rapport dient alleen om geld te kunnen reserveren en is voor iedereen in te zien.
Aan de thematafel over 'samen dingen doen' met in meerderheid bewoonsters met allochtone achtergrond werd vurig gepleit voor meer kleinschalige ruimten voor activiteiten als koffie of thee drinken, kookles, kleren naaien, leesbegeleiding en dergelijke. Kinderen die thuis te weinig ruimte hebben om huiswerk te maken, zouden daar bijvoorbeeld kunnen studeren. Zulke ruimten zouden bij of in scholen moeten liggen zodat ouders een bezoek gemakkelijk zouden kunnen combineren met het halen of brengen van hun kinderen. Ook werden dergelijke ruimten onmisbaar geacht voor oudere migrantenvrouwen, die heel graag meer met de Nederlandse maatschappij in contact willen komen.
Aan het slot presenteerde Joop Hofman een zeer compacte samenvatting van wat er overal besproken was en drukte hij de deelnemers op het hart, het rapport over alle buurtgesprekken toch vooral goed en kritisch te lezen. Het rapport moet in april verschijnen en wordt verstuurd naar al wie de presentielijsten heeft ingevuld.
De website van het stadsdeelbestuur vermeldt: "Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer zit middenin een omvangrijke vernieuwingsoperatie.
"Bewoners staan in de vernieuwing op de eerste plaats. Het stadsdeel wil hen de kans geven op een betere woning en een prettige leefomgeving. Dit doen we door extra te investeren in onderwijs, werk, jongeren en leefbaarheid."
Alweer het vijfde van de 'grote buurtgesprekken' over de vernieuwing van Slotermeer, nu in de Slootermeerschool. Er waren veel belangstelling en hoog oplopende emoties over de vervuiling en de afvalinzameling. Voorzover wij konden waarnemen waren de andere belangrijke onderwerpen: het verkeer, onveiligheid, de beheersing van de Nederlandse taal, burenoverlast, het groen en de bomen, ongelijke trottoirtegels, illegale onderhuur, toezicht en handhaving in de buurt. Nergens hoorden wij animo voor sloop/nieuwbouw; wel zagen sommigen iets in woningverbetering.
Op dinsdagavond 12 februari was het eerste van tien grote 'buurtgesprekken' over de vernieuwing van Slotermeer Noordoost. Dit keer met name het uiterst noordoostelijke deel van Slotermeer. De bijeenkomst vond plaats in gebouw De Kandelaar van het Leger des Heils. De catering was er prima verzorgd. Het zaaltje was flink gevuld. Wij telden één deelraadslid. Bijna de helft van alle huishoudens uit het Meerwaldt huurwoningencomplex was vertegenwoordigd (42%!). Voor het overige waren het vooral mensen uit de koopwoningen van de Burg. Eliasstraat tot aan de Hemboog.
Aan een vijftal tafels discussieerden zij zeer geanimeerd over thema's als 'je thuis voelen', 'mijn woning, mijn straat', 'het groen en de overige woonomgeving'. Vrijwel niemand zag ook maar enige reden voor sloop/nieuwbouw. Wel zouden voorbij de Burg. Eliasstraat op sommige plaatsen zeker de erfafscheidingen netter gemaakt moeten worden, zouden wijkagenten veel meer zichtbaar moeten zijn, zowel overdag als vooral 's avonds, en zou er beter gewerkt moeten worden aan preventie van vervuiling, vooral rond de zogenaamd 'ondergrondse' containers. Ook zouden velen graag zien dat alle bewoners van het stadsdeel, maar ook alle winkeliers en hun personeel de Nederlandse taal minimaal beheersen op een niveau dat de basale communicatie goed mogelijk is.
Tegen het einde van de bijeenkomst werd de nadrukkelijke wens geuit om het verloop van dergelijke bijeenkomsten en ook alle andere onderdelen van dit proces in Slotermeer goed zichtbaar te maken en te houden, ten minste op internet. Kees Vissers (projectmanager vernieuwing Slotermeer) zegde toe, zich hiervoor in te zetten.
naar het begin van de pagina terug
In het Buurtsteunpunt aan de Slotermeerlaan werd het WijkSteunpunt Wonen (WSW) voor Geuzenveld-Slotermeer feestelijk geopend. Er waren veel sprekers, levende muziek, bloemen en heerlijke hapjes en dankjes. Vooral de buurten 2, 3 en 4 zullen profiteren van de betere bereikbaarheid.
Link:
Wat kan een WSW voor u betekenen?
Hoe innig is de samenwerking tussen stadsdeelbestuur en bewonersorganisaties? Op 18 juni 2007 verzond het SOS-platform een zeer uitgebreid raadsadres over de startnotitie voor de stedelijke vernieuwing van Slotermeer. Het platform formuleerde daarin diverse zorg- en aandachtspunten en voorstellen.
Het SOS-platform is een bewonersorganisatie die al vele jaren praktische steun biedt bij diverse woonproblemen en waarin tal van zorg- en adviesorganisaties vertegenwoordigd zijn. Een deel van het werk wordt nu voortgezet door het Wijksteunpunt Wonen dat sinds eind 2007 in Geuzenveld-Slotermeer actief is. De term 'SOS' stond de laatste jaren voor Senioren Overleg Stedelijke Vernieuwing.
Omdat er geen reactie op het raadsadres kwam, stuurde het SOS-platform op 24 augustus een herinneringsbrief aan de portefeuillehouders en raadsleden. Op 29 september was er echter nog steeds niets vernomen van de raad of het dagelijks bestuur en stuurde het platform een tweede herinneringsbrief.
Het meest recente verslag van raads- en/of raadscommissievergaderingen dat op 30 september 2007 op de website van het stadsdeelbestuur te vinden was, dateerde van 3 maart van dat jaar, zodat er voor de burger eigenlijk geen behoorlijk zicht was op wat er in het stadsdeelbestuur aan de gang was, behalve dan door er constant zelf bij te gaan zitten... Pas op 23 oktober – vier maanden na verzending van het raadsadres – stuurde de stadsdeelvoorzitter een schriftelijke reactie, opgesteld door Kees Vissers.
Heel ruw samengevat waren hun belangrijkste boodschappen dat de bewoners vooral zelf plannen moeten maken, dat zij "een knop om moeten zetten", dat zij zo nodig moeten 'piepen' en dat zij wel een beroep kunnen doen op externe, deskundige bijstand.
Pas vele maanden later bleek dat het oorspronkelijke raadsadres op 3 juli 2007 zonder noemenswaardige discussie in de raad aan het dagelijks bestuur ter afhandeling was doorgegeven. Wat zegt dit over de dualiteit van het bestuur die raadsvoorzitter Staphorsius in het najaar van 2007 zo vurig benadrukte, maar ook over de mentale afstand of nabijheid van het stadsdeelbestuur tot de bewonersorganisaties???
Na de zomervakantie start ook in Slotermeer de herstructurering – van 'aandachtswijk' naar 'prachtwijk'... De eerste succesfactor voor een geslaagde herstructurering is volgens wethouder en hoogleraar Schrijer: "een gevoel van urgentie". Vrij vertaald: hoe slechter een wijk er voor staat, hoe groter de slaagkans. Dat demonstreert Westerpark, voorheen de Staatsliedenbuurt. Voorjaar 2007 stelde de gemeente Amsterdam: "Stedelijke vernieuwing werkt!" De leefbaarheid was immers het sterkst toegenomen in gebieden waar de stedelijke vernieuwing een eind op streek was. De wijk Westerpark was in de statistieken het meest sprekende voorbeeld. Dat was dan ook wel een wijk waar onderhoud en handhaving in de voorafgaande periode duidelijk onder de maat waren en de verloedering welig tierde. Hoe duidelijk kan het zijn?!
Schrijer verklapte dit recept voor een succesvolle wijkverbetering in het blad Het Experiment (juli 2007,p. 2), dat vandaag op de mat viel.
Voor een dergelijk proces is ook een mooiere omschrijving, namelijk gentrification, een vorm van opwaardering. Dat is eigenlijk alleen de betrekkelijk korte fase tussen twee opeenvolgende zeer lange fasen van verwaarlozing. Zie ook de situatie in Slotermeer die we hierboven beschreven en die aan een dergelijke cirkelgang doet denken.
De grootste metamorfose...
Wat "de grootste metamorfose van West-Europa" moest worden – stedelijke vernieuwing in Amsterdam West, kan ook anders beschreven worden. In Nieuw-West hebben diverse verhuurders pakweg vijftien tot twintig jaar 'gedesinvesteerd' om zo naar 'stedelijke vernieuwing' toe te werken. Deze fase, vanaf pakweg 1990, wordt in de wijk vooral door verwaarlozing en verloedering gekenmerkt. Ook de openbare ruimte ging achteruit. Maar zouden de huren in die vele jaren navenant verlaagd zijn???
De levensduur van een woning of woningcomplex kan gemakkelijk honderd tot driehonderd jaar zijn, mits er behoorlijk onderhoud wordt gepleegd (correctief, preventief, eventueel perfectief) – aldus André Thomsen, hoogleraar Woningverbetering en Woningbeheer TU Delft. In Nieuw-West startte de grootschalige sloop/nieuwbouw echter al circa veertig jaar na de bouw... De technische noodzaak was en is nogal eens niet aangetoond.
Het slopen, nieuw- en vernieuwbouwen is slechts een piepkleine eindfase van die totale, mogelijke levenscyclus. Het is ook een relatief korte fase vergeleken met de lange fase van desinvestering in Nieuw-West. Als de huren in tijden van forse desinvestering niet verlaagd zijn, zouden sommigen over Amsterdam Nieuw-West dus misschien liever spreken van 'de grootste huisjesmelkerij van Europa'....
Over de nieuwbouw werd door sommigen al snel nieuwe verloedering gesignaleerd. Wat is trouwens de beoogde levensduur van de nieuwbouw? Vijfentwintig jaar misschien? Dit is weleens genoemd. En waarin verschillen sommige van die nieuwe appartementenkolossen van wat Frank Bijdendijk in Frankrijk liet fotograferen voor zijn pamflet Wonen in wanhoop. Stedenbouw en architectuur van brandhaarden?
Elders in Het Experiment komt duidelijk naar voren hoe je een verbeterde wijk goed houdt, hoe je voorkomt dat het verval inzet als de steigers nog maar amper weg zijn. Inderdaad...: met goede handhaving, goed onderhoud en goed beheer. Daar hoort eigenlijk ook nog bij: een goede woningtoewijzing! Geldt dat niet voor iedere wijk?
Bestuurders haasten zich om te melden dat bewoners in de nieuwbouw heel tevreden zijn. Problemen en oplossingen hangen zij liefst alleen maar op aan... stedelijke vernieuwing: "Problemen worden veroorzaakt door de vertraging in de stedelijke vernieuwing" (bijv. stadsdeelvoorzitter Baâdoud, augustus 2012). Maar het is toch net als met auto's: als u uw auto veertien jaar heeft gebruikt maar de laatste zes jaar geen onderhoud hebt laten doen en uw auto inmiddels wat blutsen heeft, wat is dan de oorzaak van pech met deze auto? En zoudt u dan niet ook héél tevreden zijn met een splinternieuwe auto...? Wie probeert hier wie voor de gek te houden?
Overigens blijkt dat een grote groep huurders de veelal gedwongen verhuizing bij stedelijke vernieuwing als behoorlijk negatief ervaart. Een onderzoek onder leiding van de Stuurgroep Experimentele Volkshuisvesting (SEV) wees dit uit (Trouw, 11 juli 2012, p. 7. Wilma van Meteren: Ontworteld na gedwongen verhuizing).
Bestuur en media, en oh ja, bewoners
De rol van de media is belangrijk. Tegen het einde van de twintigjarige Grote Verwaarlozingsfase zorgen de bestuurders van grote corporaties en lokale overheid ervoor dat de wijk door tekst en beeld de grond in geboord wordt. Het argument voor sloop moet immers sterk en overal over komen. Zodra de oorspronkelijke huurders 'verplaatst' moeten worden, verandert de toon, nemen de kwaliteit en de hoeveelheid folders een enorme vlucht en nemen ineens tientallen artisten en kunstenaars bezit van de wijk. Dan gaan die bestuurders zichzelf op de borst kloppen vanwege de grote investeringen die zij in de wijk doen in vooral betoverende woonblokken, gaan ze bewoners zogenaamd 'horen' en benadrukken ze dat je toch echt de positieve invalshoek moet blijven kiezen. Ja, ja, de pil vergulden?!
Het stelselmatig niet serieus nemen van bewoners was ook te herkennen in de reactie die wethouder Gehrels (niet) gaf, toen haar in de Buitenhof-uitzending van 16 september 2012 gevraagd werd of zij die ene les uit de budget- en tijdsoverschrijdingen bij de verbouwing van het Stedelijk Museum had toegepast: als bestuur actief tegenkracht organiseren bij grote projecten.
naar het begin van de pagina terug
Gebruikswaarde van een woning en onderhoud
Onderhoud is cruciaal: een nieuwe woning heeft meestal onmiddellijk onderhoud nodig vanwege gebreken bij oplevering en daarna nog eens vijftig tot driehonderd jaar om haar gebruikswaarde te behouden. Voor gebruikswaarde is dus onderhoud van wezenlijk veel groter belang dan nieuwbouw. Bovendien: onderhoud is allang door de huurders betaald.
Intussen lost 'stedelijke vernieuwing' de werkelijke problemen in verwaarloosde wijken niet echt op. Lees bijvoorbeeld de conclusie die Marco Pastors, directeur van het nationaal programma Kwaliteitssprong Rotterdam-Zuid, juli 2012 aan dagblad Trouw meldde. Pastors merkte op dat sloop/nieuwbouw voornamelijk een mooiere buitenkant oplevert. In Engeland en de VS noemt men dat 'window dressing'.
Meer over Pastors, schijnoplossingen en huisjesmelkerij.
Wie is meer verantwoordelijk: overheid of corporatie?
Wie willen er dan zo graag zo veel slopen, en waarom? In het Financieele Dagblad verschenen rond 2004 al analyses die wezen op gemeenschappelijke belangen van locale overheden en woningcorporaties. Vincent van Rossem wees in zijn inaugurale rede vooral naar de corporaties. Maar let nu eens op de locale overheden: de Vereniging van Nederlandse Gemeenten legde in een artikel van 24 augustus 2012 een relatie tussen financiering van het Gemeentefonds en waardestijging van onroerend goed door sloop en nieuwbouw. Als die ideeën worden uitgevoerd zijn burgers van met sloop bedreigde woonwijken in Nederland de klos, zo waarschuwt een relatie. Altijd goed om dit te weten, zo vlak voor de verkiezingen van de Tweede Kamer in september 2012... Het artikel is pittige kost, maar een gewaarschuwd huurder telt wel voor twee.
Ook pikant: de opmerking van wethouder Carolien Gehrels in Buitenhof op zondag 16 september 2012 dat de stad Amsterdam heel veel geld verdiende bij de stedelijke vernieuwingen in de jaren '80...
naar het begin van de pagina terug